![](/media/lib/449/n-obszar-wykopu-podczas-prac-1024x576-2dd664c462e34c99902470b5ea194d1a.jpg)
Małopolska: we Wrzępi zbadano wielkie centrum produkcji garncarskiej z okresu wpływów rzymskich
26 marca 2021, 11:27We Wrzępi (woj. małopolskie) archeolodzy badali pozostałości wielkiego centrum produkcji garncarskiej sprzed ponad 1700 lat. Składa się na nie ok. 130 pieców. Jest to stanowisko kultury przeworskiej. [...] W świetle obecnej wiedzy jest to nie tylko największe tego typu stanowisko produkcyjne na [dzisiejszych] ziemiach polskich, ale także jedno z największych w całej barbarzyńskiej Europie okresu rzymskiego. Jedynym porównywalnym pod względem liczby pieców miejscem jest wielkie centrum produkcji z Medieșu Aurit w Rumunii, gdzie badacze, także na podstawie badań magnetycznych, szacują liczbę na ponad 200 pieców - podkreśla Jan Bulas.
![](/media/lib/281/n-jamesii-9e1c9bbb9cad96c58856a62f1ee58da2.jpg)
Już 11 000 lat temu na terenie USA jedzono ziemniaki
4 lipca 2017, 10:20Niewielkie miasteczko Escalante w stanie Utah może poszczycić się znaczącym odkryciem archeologicznym. Badacze z Natural History Museum of Utah i Red Butte Garden na University of Utah odkryli resztki skrobi ziemniaczanej w znalezionych w Escalante kamiennych narzędziach sprzed 10 900 lat
![](/media/lib/567/n-tainiaro2018-8631464e69dd2341d027c18fdc52e3ad.jpg)
Tainiaro – duży cmentarz łowców-zbieraczy sprzed 6500 lat na dalekiej północy
6 grudnia 2023, 11:41Stanowisko archeologiczne Tainiaro przez kilka dziesięcioleci umykało uwadze większości specjalistów i opinii publicznej. Tymczasem może kryć fascynujące tajemnice na temat naszej przeszłości. Któż by bowiem przypuszczał, że na dalekiej europejskiej północy, w odległości zaledwie 80 kilometrów na południe od kręgu polarnego, może znajdować się duże cmentarzysko łowców-zbieraczy z V tysiąclecia przed naszą erą? Stanowisko jest bowiem interpretowane jako cmentarz, mimo że w grobach nie znaleziono szkieletów.
![](/media/lib/337/n-pochowki-c8e388d0eb47d2d530c296686e0f92ae.jpg)
W delcie Nilu odkryto liczne pochówki z 2 okresów
26 stycznia 2019, 05:38Podczas wykopalisk w Kom El-Khelgan w delcie Nilu odkryto grobowce z drugiego okresu przejściowego oraz 20 pochówków z czasów kultury gerzeńskiej (okresu Nagada II).
![](/media/lib/110/n-jaskinia-wonderwerk--widok-z-dolu-3f33aa33ce8275b6c7f83285694a6b04.jpg)
Homo erectus palił ogień już 1 mln lat temu
3 kwietnia 2012, 09:04Przodkowie człowieka wykorzystywali ogień już ok. miliona lat temu, czyli o 300 tys. lat wcześniej niż dotąd sądzono. Spopielone mikroresztki roślinne oraz leżące nieopodal kości zwierząt i kamienne narzędzia znaleziono w jaskini Wonderwerk w RPA (Proceedings of the National Academy of Sciences).
![](/media/lib/466/n-aytamag-7cd1710ef8eab58947a83bf1a23c2099.jpg)
Rdzenni mieszkańcy Filipin mają najwięcej DNA denisowian
13 sierpnia 2021, 08:37Denisowianie, gatunek człowieka, o którego istnieniu dowiedzieliśmy się zaledwie przed 11 laty, pozostawili najwięcej śladów genetycznych wśród populacji, które zamieszkują obecnie wyspy Azji Południowo-Wschodniej. Autorzy najnowszych badań donoszą, że ludźmi, posiadającymi najwięcej genów denisowian, są przedstawiciele plemienia Ayta Magbukon z Filipin.
![](/media/lib/305/n-hsapiens-60cfeed93386f3b37680742e228ff4f8.jpg)
Skamieniała kość palca to najstarsza pozostałość po H. sapiens poza Afryką
10 kwietnia 2018, 10:38Na pustyni Wielki Nefud w Arabii Saudyjskiej znaleziono skamieniałą kość palca wczesnego człowieka, której wiek określono na około 90 000 lat. Odkrycie, opisane w Nature Ecology and Evolution, to najstarsza bezpośrednio datowana skamieniałość Homo sapiens poza Afryką i Lewantem. To jednocześnie dowód, że wczesna migracja z Afryki do Eurazji objęła większe tereny niż sądzono.
![](/media/lib/572/n-ranisgoto-a273f7b2e8ebb63ce7d09b454b5318bc.jpg)
Technokompleks LRJ to nie dzieło neandertalczyka. Odkrycie zmienia pogląd na prehistorię Europy
1 lutego 2024, 12:39Homo sapiens pojawił się w północnej części Europy ponad 45 000 lat temu, na wiele tysięcy lat zanim z południa zniknął neandertalczyk. Szczątki znalezione w jaskini Ilsenhöhle w Ranis w Niemczech pozwalają też po raz pierwszy zidentyfikować przedstawiciela technokompleksu LRJ (Lincombian-Ranisian-Jerzmanowician). To zespół europejskich kultur archeologicznych, do którego należy m.in. kultura jerzmanowicka. Odkrycie dokonane przez międzynarodowy zespół naukowy kierowany przez specjalistów z Instututu im. Maxa Plancka może rozstrzygnąć spór o to, kto – neandertalczyk czy człowiek współczesny – był twórcą LRJ.
![](/media/lib/338/n-denisowa-a7974e79157fcbf25b5ef9ae228a4293.jpg)
Denisowianie pojawili się w swojej jaskini o 100 000 lat wcześniej niż sądzono
31 stycznia 2019, 12:33Denisowianie zamieszkali w swej słynnej jaskini przed 287 000 laty, czyli o ponad 100 000 lat wcześniej, niż dotychczas sądzono. Opuszczali są jaskinię i wracali do niej w miarę zmian klimatu, aż ostatecznie porzucili ją przed 55 000 lat. Teraz mamy jasny ogólny obraz sytuacji, mówi archeolog Robin Dennell z University of Sheffield, który nie był zaangażowany w najnowsze badania.
![](/media/lib/122/n-torba-z-zebami-bbe25381f0c3ee3d0d8253be76f8527e.jpg)
Ząb do zęba i będzie torba?
10 lipca 2012, 12:44Na stanowisku Profen koło Lipska w grobie datowanym na 2500-2200 r. p.n.e. archeolodzy znaleźli ponad sto psich zębów, ułożonych rzędami na prostokątnej powierzchni. Uważają, że to pozostałości klapy torby z epoki kamiennej. Materiał, do którego przytwierdzono kły, zdążył się rozłożyć, ale ozdoba przetrwała, nienaruszona, nomen omen, zębem czasu.